Wat is Ijzergebreksanemie?

 

Wanneer je lichaam door de voorraad ijzer (die nodig is voor de aanmaak van rode bloedcellen) is uitgeput dan spreken we over ijzergebreksanemie.
Deze aandoening ontstaat langzaam, het duurt immers enkele maanden voordat de voorraad ijzer in je lichaam op is. Als dit gebeurd is zal het beenmerg langzaam aan minder rode bloedcellen produceren. De rode bloedcellen zijn dan niet alleen minder in aantal, maar ook kleiner van vorm.

De symptomen van ijzergebreksanemie  zijn dezelfde als ijzertekort en bloedarmoede.

Behandeling

Bij overmatig bloedverlies is de meest voorkomende oorzaak overmatig bloedverlies. Daarom wordt als meestal meteen vastgesteld waar de bloeding zich voordoet.

Bij chronisch bloedverlies is de hoeveelheid ijzer die uit de dagelijkse voeding gehaald wordt meestal niet voldoende om het bloed verlies aan te vullen. Daarbij komt dat het lichaam slechts een kleine reserve voorraad aan ijzer heeft. Deze reserve voorraad moet met ijzerpreparaten worden bijgevuld.

Meestal duurt het 3 tot 6 weken voordat de ijzerpreparaten de reservevoorraad ijzer hebben bijgevuld, ook als de bloeding (de oorzaak) gestopt is.

De meeste ijzerpreparaten neem je in die de mond, zo’n half uurtje voor het ontbijt met een glaasje sinaasappelsap of een vitamine C tablet. Vitamine C bevorderd de ijzeropname.

IJzerpreparaten moeten doorgaans nog 6 maanden worden gebruikt nadat het aantal bloedcellen weer normaal is voordat de lichaamsvoorraad ijzer weer op peil is. Er worden periodiek bloedtests uitgevoerd om te controleren of je over voldoende ijzer beschikt.

 

Aplastische anemie: wanneer het beenmerg niet meer functioneert

Je beenberg bevat stamcellen die zich ontwikkelen tot rijpe bloedcellen en bloedplaatjes. Als de stamcellen beschadigd zijn kan het beenmerg deze functie niet meer uitvoeren, we spreken dan van beenmerginsufficiëntie.
Als bloedarmoede door beenmerginsufficiëntie ontstaat heet dit ‘aplastische anemie’.

Oorzaken van aplastische anemie:

  • Een auto-immuunziekte, waarbij het immuunsysteem de stamcellen in het beenmerg onderdrukt (dit is de meest voorkomende oorzaak)
  • Infectie met het parvovirus
  • Blootstelling aan straling
  • chemotherapeutische geneesmiddelen en andere geneesmiddelen (zoals chlooramfenicol)
  • Blootstelling aan giftige stoffen (zoals benzeen)

Beenmerginsufficiëntie leidt tot een tekorten aan

  • rode bloedcellen (bloedarmoede)
    • Symptomen: bleke huid, zwakte en vermoeidheid
  • witte bloedcellen (leukopenie)
    • Symptomen: verhoogde vatbaarheid voor infecties
  • bloedplaatjes (trombocytopenie)
    • Symptomen: je krijgt sneller bloeduitstortingen en bloedingen

Bij sommige patiënten is alleen de aanmaak van rode bloedcellen aangetast (‘pure red cell aplasia’ genaamd), vooral wanneer de oorzaak in een infectie met het parvovirus gelegen is. De diagnose ‘aplastische anemie’ wordt gesteld wanneer uit microscopisch onderzoek van een beenmergmonster (beenmergbiopt) blijkt dat het aantal stamcellen en de rijping van bloedcellen sterk is afgenomen.

Patiënten met aplastische anemie komen snel te overlijden als ze niet onmiddellijk worden behandeld. Met transfusies van rode bloedcellen en bloedplaatjes en de toediening van stoffen die worden aangeduid als ‘groeifactoren’ kunnen de aantallen rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes tijdelijk stijgen. Jonge patiënten en patiënten van middelbare leeftijd met aplastische anemie kunnen met stamcel- of beenmergtransplantatie worden genezen. Ouderen en patiënten zonder geschikte beenmergdonor reageren vaak goed op behandeling met corticosteroïden en geneesmiddelen die het immuunsysteem onderdrukken.

Bron: http://www.merckmanual.nl/mmhenl/sec14/ch172/ch172c.html